ශ්‍රී දළදා ඇත් පවුර

දළදා වහන්සේ වැඩ හිඳින කරඬුව සංකේතවත් කරන"වැඩමවන කරඩුව" පිටෙහි තබාගෙන රාජ රාජ ලීලාවෙන්,මහා අභිමානයෙන් පෙරහැර තුළ ගමන් කරන හස්තිරාජයා පෙරහැර තුළ ඉටු කරනු ලබන්නේ සුවිසල් මෙහෙවරකි.නරඹන්නන් ප්‍රසාදයට පත් කරවන තේජසින් යුතුව මේ දළදා ඇත් පරපුර පිළිබඳ ඉතා රසවත් මෙන්ම  විස්මිත තොරතුරු දළදා පෙරහැර ඉතිහාසය තුළින් සොයා ගත හැකිය. මේ වන විට දළදා කරඬුව වැඩමවීමේ භාග්‍යය 'නැදුන්ගමුවේ රාජා' හස්තියා සතුවන අතර සකල තේජසින් අනූන නැදුන්ගමුවේ හස්තියා වර්ෂ  ගණනාවක් පුරා දළදා කරඬුව වැඩමවා  අත්දැකීම් ලද  පරිණත හස්තිරාජයකි.නැදුන්ගමුවේ රාජා හස්තියා දළදා පෙරහැරට සම්බන්ධ වීම සඳහා දින හතක් මුළුල්ලේ මහනුවර දළදා මාලිගය කරා පාගමනින්ම ගමන් කරනු ලබයි.'නැඳුන්ගමුවේ රාජා' නැදුන්ගමුවේ වෙද මහතා නමින් ප්‍රකට 'හර්ෂ ධර්ම විජය' මහතාට අයිති හස්තියෙකි.

පෙරහැර කාලයේ පුරා දින දහයක් කරඬුව වැඩම කරවීම ඇතෙකුට ඉතා වෙහෙසකර කටයුත්තකි.ඒ නිසා බොහෝ විට සිදු කරනු ලබන්නේ හස්තීන් දෙතුන් දෙනෙක් මාරුවෙන් මාරුවට යොදා ගනිමින් කරඬුව වැඩම කරවීම .වර්තමානයේ නැදුන්ගමුවේ රාජා සමඟින් කරඬුව වැඩම කරවීමට සුදුසුකම්ලත් ඇතුන් දෙදෙනෙක් සිටින අතර ඔවුන් නම්, දළදා  මාලිගාවේ''ඉන්දිරාජා හස්තියා''සහ රුහුණු කතරගම දේවාලයේ''වාසනා හස්තියා'' වෙි.වාසනා රුහුණු කතරගම දේවාලයේ හස්තියෙක් වන අතර ඉන්දි  හස්තියා දළදා මාලිගාවේ ඇත් පන්තියේ ප්‍රධාන හස්තියා වේ.සැමවිටම දළදා කරඬුව වැඩම කරවීමට තෝරා ගැනෙන හස්තිරාජයා හස්තීන් අතර උසස් ස්වභාවයන් දක්වන මංගල ලකුණු වැඩි ප්‍රමාණයකින් හෙබි හස්තිරාජයෙකි.මහනුවර මාම්පිටිය වලව්වේ සිට දළදා මාලිගාවට බාර කර''රාජා හස්ති රාජයා'' ද දළදා පෙරහැර ඉතිහාසයේ සුවිශේෂී මතක සටහනකි.1938වර්ෂයේ සිට අඩ සියවසක් පුරා  දලදා පෙරහැරේ ගමන් කොට ඉනුත් වාර තිස්තුනක් කරඬුව වැඩම කරවීමේ භාග්‍ය ලත් රාජා හස්ති රාජයා කිසිම දෙවියකුට මිනිසෙකුට නොලැබෙන අසිරිමත් බුද්ධ පූජෝපහාරය සිදු කරන්නට තරම් පින් වන්ත විය

.

දැනට දළදා මාලිගාවේ ඇත් පන්තියේ සතුව ඇුන නව දෙනෙක් සහ අලි තුන්දෙනෙක් සිටියි.ඉන්දියානු

'ඉන්දි රාජා'  හා 'කාවේරි රාජා' මියන්මාර ඇතුන් වුණ 'බුරුම රාජා' , 'මියන්  රාජාත්' තායි ඇතෙකු වන 'විජය රාජාත්'  ශ්‍රී ලංකා රජයෙන් පූජා කළ 'ඒකදන්ත' හා ශ්‍රී ලංකා සිංහ රෙජිමේන්තුවෙන් පූජා කළ 'සිංහ රාජාත්' මාලිගාවේ ඇත් පන්තියට අයත් වන අතර පින්වත් ස්වාමීන් වහන්සේලා සහ හිටපු රාජ්‍ය නායකයන් වරින් වර පූජා කළ 'මිගාර ඇතාත් , 'එළියෙ අලියාත්, 'නාලක' සහ 'කණ්ඩුල' යන අලි දෙදෙනාත් මාලිගාවේ ඇත් පන්තියේ සාමාජිකයන් වේ .ලෝකයාගේ ගෞරව බහුමානයෙන් පිදුම් ලබමින් සම්බුදුරජාණන් වහන්සේට පූජෝපහාර දක්වන්නට තරම් පින්වත් මේ උතුම් සත්වයන්ට කෙදිනක හෝ මේ සසරින් එතෙරවීමට මේ පින් එ්කාන්තයෙන් ම උපකාර වේවා!!!.